Ngày tết và những điều kiêng cữ
Ngày nay, ở một số vùng quê, trong ngày tết người ta vẫn còn lưu giữ những điều kiêng cữ. Khách đến chơi nếu không biết được những điều cấm kỵ có thể phật lòng gia chủ, làm mất đi cái không khí vui vẻ của ngày tết.
Không được mang lửa ra khỏi nhà hoặc làm tắt lửa trong nhà gia chủ:
Ngày thường, hàng xóm với nhau có thể chạy sang xin chút mồi lửa về nhóm bếp. Tục ngữ có câu “hàng xóm tắt lửa, tối đèn có nhau” là vì thế. Nhưng ngày tết thì tuyệt đối không có chuyện đi xin lửa hoặc cho lửa. Người ta quan niệm ngọn lửa là vị thần linh thiêng, gìn giữ sự ấm áp, no đủ trong mỗi nhà. Ngày tết, khách đến chơi chúc tết gia chủ, việc đầu tiên là đi thẳng vào bàn thờ gia tiên thắp nén hương – điều này gọi là mừng tuổi ông bà, sau đó mới quay ra uống nước, nói chuyện và chúc tết gia đình chủ. Trên bàn thờ gia tiên luôn thắp sẵn nến hoặc ngọn đèn con đỏ lửa trong ba (hoặc bảy) ngày tết. Khách thắp hương bằng ngọn lửa ấy nhưng phải khéo léo không được làm tắt ngọn lửa. Nếu làm tắt có thể sẽ bị xem là đã mang đến cho gia chủ những điều xui xẻo trong năm.
Không được quét nhà ra ngoài, hốt rác:
Kiêng như vậy vì người ta cho rằng ngày tết mà quét nhà, hốt rác thì của cải sẽ theo đó mà ra khỏi nhà. Những ngày tết nhà cửa dơ quá, thấy khó coi thì có thể nhóm lại một góc, qua tết mới được quét dọn.
Không được nói những điều xui xẻo:
Ngày tết, người ta cố gắng giữ mình, từ lời nói cho đến hành động, làm gì cũng phải cẩn thận, không để đổ vỡ ly, tách, gương…không để quên đồ (mũ, khăn, dù…) ở nhà người khác; không cho vay, mượn…khi nói, người ta tránh nói đến những điều xui xẻo vì sợ cả năm sẽ theo đó gặp toàn những điều không may. Ai cũng tìm những câu chúc tốt đẹp để chúc nhau, làm hài lòng nhau trong những ngày tết.
Những tục kiêng cữ trong ngày tết có thể là quan niệm, cách nghĩ mang màu sắc mê tín nhưng nhìn chung đều mong muốn hướng tới những điều tốt đẹp, an lành trong những ngày tết và trong năm. Tuy nhỏ, nhưng nếu không để ý, không hành xử đúng có thể làm mất đi cái hòa khí giữa khách và gia chủ, tết vì thế mà kém vui…
NGUYÊN AN
Theo kiengiangthuquan.net